Frank van Gorkom en Tim Remmers hebben beiden hun sporen verdiend in de vastgoedwereld. Remmers als specialist in de verhuur en ontwikkeling van winkels en winkelcentra. Van Gorkom, eveneens retailspecialist maar met een nadruk op beleggingstransacties heeft zich de laatste jaren toegelegd op vastgoedprojecten rond wonen en werken. Remmers: “Een paar jaar geleden kwamen wij elkaar tegen en hebben toen samen een aantal succesvolle beleggingstransacties gerealiseerd”.
“In dat traject hebben we elkaar goed leren kennen, en dat beviel goed,” vervolgt Remmers. “Ook omdat we elkaar goed aanvullen. Ik had me jarenlang vanuit verschillende functies (SCM, CBRE, WPM) vooral gestort op het verhuren en managen van winkelprojecten. Al een tijdje speelde bij mij het idee dat ik mijn kennis en kunde goed zou kunnen inzetten voor beleggers en investeerders bij acquisities. Ik wist dat Frank met zijn firma Van Gorkom Retail Property Consultancy veel ervaring had en zaken deed met family offices en private equityfirma’s. Frank zocht juist iemand die de huurdersmarkt goed kent en die winkelprojecten kan aansturen en managen.
Veranderende markt
Van Gorkom wijst verder op de veranderende markt, die een bredere blik op retailvastgoed vereist. “Investeerders die voorheen alleen in winkelvastgoed investeerden richten zich nu ook op andere sectoren zoals wonen en/of zorgvastgoed, vaak in combinatie met retail. Het is duidelijk dat wij als adviseurs hierin mee gaan en hebben daarom onze expertise de laatste jaren verbreed naar residentieel vastgoed, logistiek en kantoren”.
Schalkwijk
Een mooi voorbeeld van de tendens tot menging van functies is het winkelcentrum Schalkwijk in Haarlem, waar Van Gorkom nu bezig is. Van Gorkom: “Ooit een heel goed functionerend winkelcentrum maar de laatste jaren in een vrije val terechtgekomen. Een flink deel van het vastgoed, waaronder een pand waar een V&D vestiging zat, wordt gesloopt. Er komt een woontoren, met sociale huur, middenhuur en vrije sectorwoningen. En er komt een compact, kwalitatief goed winkelcentrum met een convenience karakter voor terug. Wij hebben het oude V&D gebouw aangekocht voor een ontwikkelaar. In zo’n beweging van een solofunctie naar een multifunctioneel complex krijg je met van alles te maken: winkeliers uitkopen, de gemeente moet akkoord gaan enzovoorts. Je bent dealmaker en regisseur tegelijkertijd. In de toekomst zie ik voor ons een dergelijke verbindende rol als ‘spin in het web’ waarbij we ook in het ontwikkelteam zitten, vaker gebeuren. We zijn bijvoorbeeld door onze activiteiten ter plaatse ook betrokken geraakt bij de beleggingstransactie van een omvangrijke aangrenzende woon- winkelontwikkeling.
A’dam Zuid Oost
Een van de gebieden waar nu ontzettend veel gebeurt op het gebied van wonen, werken en winkelen en uitgaan is A’dam Zuid Oost. “Ik vind het fantastisch om te zien wat er nu in ZuidOost allemaal wordt geïnitieerd en gebouwd”. Remmers is de afgelopen jaren betrokken geweest bij de verhuur en de nieuwe ontwikkelingsplannen voor de Amsterdamse Poort onder leiding van CBRE Global Investors. Remmers: “ Het afgelopen jaar heb ik daarnaast de nieuwe eigenaar van winkelcentrum Reigersbos – Hoorne Vastgoed – geadviseerd bij de aankoop, waaronder het Due Dilligence onderzoek gecoördineerd en vervolgens als interim asset manager het commercieel beheer gevoerd van dit winkelcentrum. Hier zie je duidelijk dat een winkelcentrum niet alleen een rij winkels is maar een voorziening centraal in de wijk waar mensen graag naar toe komen en van diverse voorzieningen gebruik kunnen maken zoals medische centra, gemeenteloket, bibliotheek. Ook goede horeca is hierbij een belangrijke en niet weg te denken factor.”
Cartesiusdriehoek
Een andere grote opdracht voor Van Gorkom is de Cartesiusdriehoek in Utrecht. Van Gorkom: “Daar gaat het om totale gebiedsontwikkeling met circa 2600 woningen in verschillende huurcategorieën. Door onze contacten wisten we dat CBRE Global Investors wellicht als investeerder geïnteresseerd zou kunnen zijn. Dat heeft geleid tot een gewonnen pitch waarbij de gemeente Utrecht heeft gekozen voor een ontwikkelingscombinatie (in dialoog) waarbij Van Gorkom voor CBRE Global Investors een adviserende rol hebben gespeeld. Nu wordt het ontwikkelplan uitgewerkt waarbij wij ook adviseren over het invullen van retailvoorzieningen, binnen de kaders van het bestemmingsplan.”
Voor de troepen uit
De retailsector is echt definitief verandert, stellen Remmers en Van Gorkum. Remmers: ‘Retailcomplexen die maar een functie hebben, zijn ten dode zijn opgeschreven. Multifunctionele projecten, met retail, wonen en zorgwoningen en eventueel horeca, hebben de toekomst. Dat levert voor investeerders veel meer op. Onze rol is daarbij om een beetje voor de troepen uit te lopen. Door initiatieven te nemen als het gaat om retailvastgoed dat gesaneerd moet worden. En door verbindingen te leggen met ontwikkelaars en investeerders en hen te helpen met het financieren en ontwikkelen van die multifunctionele projecten. Door deze gecombineerde rol onderscheiden we ons in de markt en kunnen we echt het verschil maken.”